ประเพณีการละเล่นไท-ยวน


 การละเล่นของไทยยวนสีคิ้ว มีทั้งการละเล่นของไทยยวนสีคิ้วและการละเล่นของภาคอีสานที่ผสมกลมกลืนกัน แต่ที่เป็นอัตลักษณ์ของชาวไทยยวนสีคิ้ว คือ

1) การเล่นจับ ๆ ในงันเฮือนตี

งันเฮือนดี คือการมาอยู่ประชุมพร้อมกันเพื่อเป็นการอยู่เป็นเพื่อนบนเรือนของญาติผู้ตายแล้วมีการละเล่นรื่นเริงบางอย่างเพื่อคลายความโศกเศร้าให้ญาติผู้ตาย และแก้เบื่อให้เพื่อน ๆ ญาติ ๆ ผู้มาร่วมงาน มีการจัดขึ้นตั้งแต่วันแรกที่มีผู้ตายไปจนถึงวันหลังทำบุญ 3 วันหลังวันนำศพไปเผาหรือฝัง โดยการละเล่นในช่วงเวลาดังกล่าวสำหรับพวกหนุ่มสาว มีหมอลำหมอแคนเล่นขับลำคลอแคน, หมากหาบ (หมากแยก) เสือกินหมู (เสือกินวัว) หมากเกิ้งตะเวน (เสือตกถัง) หมากแก้งขี้ช้าง (ทอดไม้) ส่วนสำหรับผู้สูงอายุอาจจะเป็นการเล่านิทานบทร้อยกรอง เช่น สังข์ศิลป์ไชย, การะเกษ ฯลฯ

ส่วนวิธีเล่นงานเฮือนดีของชาวไทยยวนสีคิ้วที่เคยนิยมเล่นคือ การเล่นจับ ๆ มีวิธีเล่นคือ

1.1) จัดสิ่งต่าง ๆ ใส่ถาดเครื่องหมากพลูให้ครบแล้วนำมาวางไว้กลางวง

1.2) ให้ผู้เล่นทุกคนนั่งล้อมถาดเครื่องหมากพลู วงละประมาณ 5 - 6 คน

1.3) เริ่มเล่นให้มีใครให้สัญญาณโดยกล่าวว่าจับ ๆ

1.4) แล้วให้ผู้เล่นที่อยู่ในวงรีบหยิบหมาก พลู หรือสิ่งของที่อยู่ในถาดหมากออกมา ใครจับได้ก่อนชนะ

1.5) ลงโทษผู้แพ้ให้ ดื่มน้ำ หรือเขกเข่า เสร็จแล้วจึงเริ่มเล่นใหม่

2) จ้อกหลุ่ม

เป็นการเล่นโยนเหรียญลงหลุ่ม ใครโยนเข้าได้มากสุดชนะ เคยนิยมเล่นในช่วงสงกรานต์ ในหมู่หนุ่มสาวชาวไทยยวนสีคิ้ว 

ซึ่งคล้ายกับการเล่นเบี้ยขี่โก่งของจัวหวัดตาก แต่เบี้ยขี้โก่งมีขั้นตอนการเล่นดังนี้

2.1) หาหินทรงแบน มาทำเป็นเบี้ย หรือใช้เหรียญ

2.2) ขุดหลุมที่ใช้โยนเบี้ย 1 หลุม  

2.3) ขีดเส้นบนพื้นให้ไกลจากหลุมตามต้องการ แต่ไม่เกินกว่า 5 เมตร

2.4) จัดผู้เล่นหลายคนเป็นจำนวนคู่

2.5) ให้ผู้เล่นแต่ละคนโยนหินไปให้ลงหลุม หรือใกล้หลุมมากที่สุด

2.6) ผู้ที่โยนใกล้หลุมมากที่สุดให้เก็บเบี้ยขึ้นมาแล้ว แล้วให้โยนไปตีเบี้ยของคนที่โยนไกลหลุ่ม

2.7) ถ้ามีใครตีเบี้ยถูกให้คนนั้นก็ขึ้นขี่หลังของคนที่ตีเบี้ยโดน แล้วโยนหินบนหลังนั้นให้เข้าหลุมก็ได้ หรือโยนเบี้ยผู้เล่นคนอื่น

2.8) ถ้าตีเบี้ยไม่ถูก ให้คนที่ถูกขี่หลังเก็บเบี้ยของตนมาตีให้ถูกเบี้ยของผู้ขึ้นขี่หลัง ถ้ายังตีเบี้ยไม่ถูก ให้ผู้เล่นที่เหลือตีเบี้ยไปให้ถูกหินของใครก็ได้ แล้วคนที่ขี่หลังโยนจึงโยนเบี้ยต่อ แต่ถ้าไม่ใครเลยตีเบี้ยได้ให้เริ่มต้นใหม่

กดปะกันเน้อกลับไปหน้าหลัก


ความคิดเห็น

โพสต์ยอดนิยมจากบล็อกนี้

การฟื้นฟูอานิสงส์และภูมิปัญญาของไท-ยวน

อานิสงส์ประจำชีวิต